ॐ सहस्त्रशीर्षा पुरुषः सहस्त्राक्षः सहस्रपात् ।
स भूमि छ , सर्वत स्पृत्वाऽत्यतिष्ठद्दशाङ्गुलम् ॥
पुरुष एवेद & सर्वं यद्भूतं यच्च भाव्यम् ।
उता मृतत्वस्ये शानो यदन्ने नातिरोहति ॥
एता वनस्य महिमातो ज्यायाँश्च पूरुषः ।
पादोऽस्य विश्वा भूतानि त्रिपादस्यामृतं दिवि ।।
त्रिपादूर्ध्व उदैत्पुरुषः पादोऽस्येहा भवत् पुनः।
ततो विष्वंग व्यक्रा मत्साशना नशने अभि ॥
ततो विराड जायत विराजो अधि पूरुषः ।
स जातो अत्यरिच्यत पश्चाद्भूमि मथो पुरः ॥
तस्मा द्यज्ञात् सर्वहुतः सम्भृतं पृषदाज्यम् ।
पशुंस्ताँश्चक्रे वायव्या नारण्या ग्राम्याश्च ये।
तस्माद्यज्ञात् सर्वहुत ऋचः सामानि जज्ञिरे ।
छन्दा छ सि जज्ञिरे तस्माद्यजुस्तस्मा दजायत ।।
तस्मादश्वा अजायन्त। ये के चोभयादतः ।
गावो ह जज्ञिरे तस्मात्तस्माज्जाता अजावयः ॥
तं यज्ञं बर्हिषि प्रौक्षन् पुरुषं जातमग्रतः ।
तेन देवा अयजन्त साध्या ऋषयश्च ये ॥
यत्पुरुषं व्यदधुः कतिधा व्यकल्पयन् ।
मुखं किमस्यासीत् किं बाहू किमूरू पादा उच्यते ॥
ब्राह्मणोऽस्य मुखमासीबाहू राजन्यः कृतः ।
ऊरू तदस्य यद्वैश्यः पद्भ्या छ शूद्रो अजायत ॥
चन्द्रमा मनसो जातश्चक्षोः सूर्यो अजायत ।
श्रोत्राद्वायुश्च प्राणश्च मुखादग्निरजायत ॥
नाभ्या आसीदन्तरिक्ष & शीर्णो द्यौः समवर्तत ।
पद्भ्यां भूमिर्दिशः श्रोत्रात्तथा लोकाँ २ अकल्पयन् ॥
यत्पुरुषेण हविषा देवा यज्ञमतन्वत ।
वसन्तोऽस्यासीदाज्यं ग्रीष्म इध्म:शरद्धवि: ।।
सप्तास्यासन् परिधय स्त्रि : सप्त समिधः कृताः ।
देवा यद्यज्ञं तन्वाना अबध्नन् पुरुषं पशुम् ।।
यज्ञेन यज्ञमयजन्त देवास्तानि धर्माणि प्रथमान्यासन् ।
ते ह नाकं महिमानः सचन्त यत्र पूर्वे साध्याः सन्ति देवाः ॥
आचार्य हरीश चंद्र लखेड़ा
जय बद्री विशाल
बहुत बहुत धन्यवाद, बहुत सुंदर
जवाब देंहटाएं